เรื่องที่ 6.2.1 คลื่นเสียงและลักษณะของคลื่นเสียง

เสียงเกิดจากการสั่นของแหล่งกำเนิด และจะมีการถ่ายโอนพลังงานผ่านตัวกลางมายังผู้ฟังในลักษณะของคลื่น เสียงเป็นคลื่นตามยาว

หากพิจารณาลักษณะของคลื่นเสียงที่เดินทางผ่านตัวกลางที่เป็นอากาศ แหล่งกำเนิดเสียงจะเกิดการสั่นสะท้อน แล้วจะมีการถ่ายโอนพลังงานผ่านไปยังโมเลกุลของอากาศ ทำให้โมเลกุลของอากาศเกิดการสั่นและจะมีการถ่ายโอนพลังงานให้แก่โมเลกุลที่อยู่ถัด ๆ กันไปในลักษณะที่เป็นส่วนอัดและส่วนขยายจะถ่ายโอนไปเรื่อยๆ จึงถึงการรับรู้ของผู้ฟัง

ลักษณะของการสั่นของโมเลกุลที่คลื่นเสียงเคลื่อนที่ผ่านตัวกลาง

จากการศึกษาคุณสมบัติของเสียง พบว่าคลื่นเสียงมีคุณสมบัติเหมือนกับคลื่นทั่วไปคือ

1. คุณสมบัติการสะท้อนของเสียง เช่น เมื่อร้องตะโกนไปในที่กว้าง ๆ หรือตะโกนที่หน้าผาเราจะได้ยินเสียงสะท้อนกลับ ซึ่งอาจจะเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าเกิดเสียงก้อง (echo)

2. คุณสมบัติการหักเหของเสียง เช่น การที่เราเห็นฟ้าแลบแต่เราไม่ได้ยินเสียงฟ้าร้อง เนื่องจากเสียงจะมีการหักเหในชั้นบรรยากาศ

3. คุณสมบัติการแทรกสอดของเสียง จะเกิดขึ้นเมื่อมีคลื่นเสียงจามก 2 แหล่งกำเนิด การเป็นแหล่งกำเนิดคลื่นอาพันธ์

4. คุณสมบัติการเลี้ยงเบนของเสียง เช่น หากเกิดเสียงดังภายนอกห้อ ผู้ที่อยู่ภายในห้องสามารถได้ยินเสียงได้แสดงว่าเสียงมีการเลี้ยวเลนหรืออ้อมสิ่งที่กีดขวางจึงเกิดปรากฏเลี้ยวเลนของเสียง